zondag 28 juli 2013

Wijnavond 39 : Jurançon

Organisator : broeder Ronnie


Grofweg tussen de Bordeauxstreek en de Languedoc ligt een resem kleinere wijngebieden, die men in Frankrijk gemakshalve samenvat onder de noemer “Sud-Ouest”. Veel hebben ze niet met elkaar gemeen. Deze wijngaarden zijn de meest diverse van Frankrijk en hebben een grote variatie aan bodemsoorten, druivenrassen en appellations. Elk met hun eigen karakter bieden ze soms echte pareltjes met zeer interessante prijs-kwaliteitverhouding. 
Jurançon is de naam van een kleine gemeente net buiten Pau, aan de voet van de Pyreneeën.  Het gelijknamige wijngebied omvat 25 dorpen, gelegen tussen twee rivieren, de Gave de Pau en de Gave d’Oloron, maar meer dan 1000 hectare wijngaard levert dat niet op. Een dwerg dus. Toch is Jurançon al sinds 1936 een erkende herkomstbenaming (AOC), één van de oudste van Frankrijk.                                                                      
 
Wie denkt een door wijnbouw gedomineerd landschap binnen te rijden, zit fout; de dalen staan vol met mais en de hellingen zijn erg bosrijk. Zelfs kiwiplantages lijken hier en daar de voorkeur boven wijngaarden te hebben. De wijngaarden liggen vooral hoog op de hellingen en zijn overwegend op het zuiden gericht. De bodem is vooral mergel-klei, zandsteen, rolkei, silicaat-kalksteen en puddinggesteente. Een zeeklimaat met invloeden van land- of bergklimaat overheerst. De winter is streng en nat evenals de lente, een warme, droge zomer en een lange, mooie en zonnige herfst.

Op deze proefavond belichten we twee wijn Domeinen :

Domaine de Montesquiou

Fabrice en Sébastien Bordenave-Montesquiou uit Monein hebben dit kleine familie domein, van 6,5 ha, aan de voet van de Pyreneeën geërfd en er hun eigen toets aan gegeven. De vrij steile wijngaarden rond het dorp Monein hebben een uitstekende ondergrond van klei, silex en grote keien. Op die steile hellingen laten ze de wijnranken tot meer dan 2 meter hoog uitlopen, om bladoppervlakte te maximaliseren en windcirculatie te bevorderen. Deze twee jonge, gepassioneerde en sympathieke broers werken sedert 2000 vrij biologisch tot zelfs biodynamisch ( rekening houdend met maanstanden en gebruik makend van kruidenaftreksels ) maar claimen dit niet uitdrukkelijk. Sebastien liep stage in de Elzas en haalde ‘de mosterd’ bij JP Frick in Pfaffenheim, een man die al sinds 1981 biodynamisch werkt, een pionier van de Steinerfilosofie dus. De broers worden beschouwd als super getalenteerd en opkomende nieuwe jonge ‘goden’.

Domaine Cauhapé

Zoals veel kleine wijngebieden kent ook Jurançon een absolute protagonist, die de streek als geen ander op de kaart heeft gezet. In Jurançon is dat Domaine Cauhapé. Dit 43 hectare grote domein van de inmiddels legendarische Henri Ramonteu. Een totale autodidact, ligt ten zuiden van het stadje Monein, bij het gehucht Cardesse. De lange oprijlaan, met bontgekleurde bloemetjes aan weerszijden, geeft onmiddellijk de indruk dat dit een topdomein is. De bijzonder goed onderhouden wijngaarden liggen achter de gebouwen, hoger op de heuvel. Opvallend voor een domein van de status van Cauhopé, is de openheid voor het publiek en de zeer gastvrije ontvangst.



“Jurançon Sec” AOC

De gebruikte druivenrassen zijn vooral wit met gros manseng, courbu, camaralet en lauzet. De Jurançon Sec is droog en friszuur met florale en fruitige aroma’s, soms met wat tintjes van honing. Vooral de gros manseng wordt gebruikt voor de droge wijn vanwege zijn hogere opbrengst.


Wijn 1 : Domaine de Montesquiou    L’ Estela 2010

Druif: petit manseng, gros manseng en petit courbu.
Alcohol: 13.5%
Prijs: 6 euro

Onze smaakomschrijving:
Uitzicht: Licht geel met groene nuance. Zeer helder, veel heldere tranen. 
Neus: Steen, mineraal, terroir, ochtend dauw, gras toetsen.
Mond: Frisse aanzet, zuurtjes over gans de lengte maar ook mollig. Een grote frisheid.
Herinnering: 2 a 3 seconden.


Wijn 2 : Domaine Cauhapé    Chant des Vignes 2010

Druif: 60% gros manseng, 40% camaralet.
Alcohol: 13.5%
Prijs: 10 euro

Onze smaakomschrijving:
Uitzicht: Helder licht goud geel. Veel tranen, licht grijs oog.                                                                                                                     
Neus: Pompelmoes bij aanzet, citrus. Onderbos, steen, mineraal.
Mond: zure frisse aanzet, minder mollig, zuren primeren op einde droog trekkend.
Herinnering: 2 seconden.


Wijn 3 : Domaine de Montesquiou   Cuvade Préciouse 2010

Druif: petit manseng, gros manseng, courbu en camaralet.
Alcohol: 13 %
Prijs: 9 euro

Onze smaakomschrijving:
Uitzicht: Goud geel met groene nuance. Mooie schittering.  Heldere traantjes.                                                                                                               
Neus:  Floraal, boter toets, stenen, mineraal, limoen, pompelmoes.
Mond: Frisse aanzet, krachtige zuren, mollig, kruidig.
Herinnering:  4 a 5 seconden.

Wijn 4 : Domaine Cauhapé   Geyser 2010

Druif: petit manseng, gros manseng, courbu, lauzet en camaralet.
Alcohol: 14 %
Prijs: 12 euro

Onze smaakomschrijving:
Uitzicht:   Stro geel, helder, fijne trage tranen.                                                                                                              
Neus:  Eerst vrij gesloten, na walsen: limoen, heel fris.
Mond: Onmiddellijk veel zuren en ze blijven monotoon aanwezig, licht mollig, op het 
einde een bittertje.
Herinnering:  Bittertje blijft hangen. 3seconden.


“Jurançon” AOC

Tot de phylloxera ramp toesloeg was dit dé wijn van het Franse hof, zéér populair in Nederland en Amerika. In de 14e eeuw voerden de prinsen van Béarn hier het begrip “cru” in. In Frankrijk was dit één van de eerste pogingen om wijnen te klasseren en te beschermen. Jurançon heeft een belangrijke, legendarische plaats verworven in de geschiedenis van Frankrijk, omdat, naar wordt aangenomen, de lippen van Hendrik IV van Navarra, later koning van Frankrijk, bij zijn doop werden ingesmeerd met zoete Jurançon wijn. Deze zoete wijnen zijn rijk en complex maar, en dat onderscheidt de Jurançon van bv. De Sauternes, met zeer fijne zuren die deze wijnen een mooie fraîcheur verlenen. De warmere wind uit Spanje zorgt voor de "passerillage".
Een natuurlijk proces waardoor de overrijpe druiven gaan krimpen door de verdamping van het vocht in de druif zodat er een hoge concentratie van suiker ontstaat.
Hierdoor is ook het rendement per hectare zeer laag.
Er is dus geen sprake van edele rotting zoals dat in de Sauternes wel het geval is. Als wij Jurançon met Sauternes vergelijken dan houden wij vooral van die frisse zuren in de Jurançon die de wijn niet zo plomp en zwaar maken zoals bij sommige Sauternes wel het geval is. Als druif gebruikt men vooral de Petit manseng.

Wijn 5 : Domaine de Montesquiou   Amistat 2009

Druif: petit manseng, gros manseng, courbu en camaralet.
Alcohol: 13 %
Prijs: 7.5 euro

Onze smaakomschrijving:
Uitzicht:      Heldere wijn.                                                                                                              
Neus: Eerst gesloten. Na walsen hout, vanille, honing en noten.
Mond: Heel frisse aanzet, licht zoet, mollig, honing, elegante zuren.
Herinnering:  Zoet maar niet plakkerig. 5 a 6 seconden.

Wijn 6 : Domaine de Montesquiou   Grappe d’Or 2009

Druif: petit manseng, gros manseng, courbu en camaralet.
Alcohol: 13 %
Prijs: 12 euro

Onze smaakomschrijving:
Uitzicht:  Helder, goudgeel met dikke tranen.                                                                                                               
Neus:  Rijke aroma’s in de neus, honing, noten, rozijnen, gekonfijt fruit.
Mond:  Zoete aanzet, smaken van honing en rozijnen. Mollig maar niet plakkerig. Op het einde zuren.
Herinnering:  Mooie herinnering 6 a 8 seconden.